Vergi Cenneti İrlanda

 2016 Dünya Bankası verilerine göre kişi başına düşen milli gelir sıralamasında 68 bin $ ile 5. sırada bulunan İrlanda, Uluslarası Para Fonu’nun 2019 senesinde hazırlamış olduğu raporda 76 bin $ ile yine 4.sıraya yükselmiştir.
Peki 1920’lerde ekonomisinin % 90’ından fazlası tarımdan oluşan ve çalışan nüfusunun büyük kısmı fakir çiftçilerden oluşan bu küçük ülke bu başarı ve zenginliği nasıl elde etti ?

Ülkenin vergi sistemi ve ekonomi politikaları bunun ana sebepleridir, bu unsurlar da ülkenin vergi cenneti olarak anılmasını sağlar. Vergi cennetleri, şirketler ve varlıklı bireyler için kendi ülkelerinde daha yüksek kurumlar vergisi oranlarından veya gelir vergisinden kaçınmanın bir yolunu sunar. Şirket sahipleri veya hatrı sayılır servete sahip tüketicilerin bu tür vergi boşluklarından yararlanmak için vatandaş olmaları gerekmez.

İrlanda gibi vergi cenneti ülkelerde kişi başına milli gelirin büyük kısmı vergi ile şişirilmiştir. Bu sistemin işleyişine gelirsek, ABD’nin %21’lik sabit kurumlar vergisine karşılık, İrlanda’nın şirketler için vergi oranı %12,5’tir. Üstelik bir şirketin patentine bağlı gelir için bu oran yalnızca %6,25’tir. Ek olarak bağımsız yapılan araştırmalara göre, İrlanda’nın toplam efektif kurumlar vergisi oranı %2,2 ile %4,5 arasında değişiyor.
Vergi cenneti ülkelerde teknoloji, sanayi ve sağlık şirketlerinin Avrupa ana ofisleri bulunmaktadır. İrlanda, 25’ten fazlası gelişmiş olan toplamda 70’in üzerinde ülke ile vergi anlaşmasına sahiptir. Dünya devlerinden Google ve Apple gibi şirketler bu duruma örnek gösterilebilir. Sağlamış olduğu düşük vergilendirme sisteminin yansımaları da geçmiş senelerde farklı haberlerle karşımıza çıkmıştır.
ABD Senatosu’nun Apple hakkında yaptığı bir incelemeye göre, 2009-2012 yılları arasında 74 milyar $’lık küresel makbuz aldığını ve bunun üzerine Apple’ın İrlanda’ya %2’den daha az vergi ödediğini tespit etti. 2015 yılında ise İrlanda’nın gayri safi milli hasılasının %34,4 oranında yükselmesi Apple’ın İrlanda’da kullanmış olduğu yönetime dayanıyor.
Tüm bunlardan da anlaşılacağı üzere yürütülen vergi sistemi İrlanda’nın zenginliğinin önemli bir bölümünü oluşturmaktadır.
Eda İrem Sezer

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir